He hua, te hoa tino pai mo te kai totika
Kei i nga kohinga te nuinga o nga huaora, ohaoha me nga waikawa e hiahiatia ana e te tinana me te toha i te puna kai totika. Ka tirotirohia e matou nga take nui e toru e ahei ai nga hua ki te whai waahi nui ki nga punaha kai a meake nei, hei kai pumau.
Nga hua manu hoahoa ki te taiao
Ko nga hua he iti te paanga o te pūmua e ai ki te World Resources Institute (WRI) Protein Scorecard[1]. He mihi tenei ki nga mahi hou me nga hua whai hua i mahia i runga i te paamu me te mekameka hua i nga tau kua hipa, i hua ai nga hua manu i te tapuwae waro iti rawa o nga punawai pūmua kararehe ka rite ki etahi kai tipu.
Ko nga tauira pai mo enei whakapainga ka kitea i Ahitereiria, Kanata me te United States. I kitea i roto i nga aromatawai o Ahitereiria e 38 nga hua ka nui atu i nga heihei i ia tau te nui atu i te heihei i nga tau 20 ki muri, ahakoa e 5% te iti o te whangai. Ka whakatipuhia puta noa i te kahui motu i Ahitereiria ka rite tenei ki te 800 miriona hua ka hua mai me te 42,000 tana tana iti iho o te witi i ia tau ka hua te kohinga 30,000 tana o te waro.[2].
I te tau 2010, ko te tapuwae taiao o te kirokaramu o nga hua i whakaputahia i te US i heke iho i te 65% peita ki te 1960, me nga haurehu kati kati kati e heke ana ki te 71%.[3]. I tenei wa i Kanata ko te tapuwae taiao o te mekameka mahi whakangao hua manu i heke iho tata ki te 50% i waenga i te 1962 me te 2012, i te mea kua piki te hua manu ki te 50%[4].
Ano hoki, ko nga hua he iti nei te wai; te tapuwae o te hua manu he 29 rita ia karamu o te pūmua, hei whakataurite i nga nati, hei tauira mo te putake o te tipu tipu, he tapuwae 139 rita ia karamu.[5].
He rangahau e tirotiro ana i nga paanga o te taiao o nga roopu e toru o nga pakeke Itari; omnivores, ovo-lacto-vegetarians, me vegan, kaore i kitea he rereketanga o te taiao i waenga i te vegan me te ovo-lacto-vegetarians[6]. Ka honoa ki nga hua o te kounga kai totika o te kounga kai, me whakaaro ko te kohi hua he pai mo te hauora o te tangata me te hauora o te ao.
Nga painga ohaoha me te hapori
Ki te korero mo te kai tonutanga, kaua e warewarehia nga paanga ohaoha me te hapori o nga taonga kai.
Ko te Whakahaere Kai me te Ahuwhenua (FAO) o te United Nations he whanui whakamaarama mo te kai tuturu, tae atu ki te kai totika, te taiao, te ohanga me te hapori[7]. Ko nga hua he puna utu nui mo te kounga nui o te pūmua, ko te tohu ka tohua nga pouaka katoa hei kai whakauru mo te nuinga.
Ko te tau o nga hua ka whai hua ki te kaha o nga hua, i te nuinga o te waa ka hua ake nga utu ki te whakatutuki i nga hiahia kai totika. Ko nga hua hou me nga huawhenua etahi o nga hua e tino pa ana ki te rangahau i whakaputahia i te tau 2017 i kitea ko te rereketanga o nga utu mo nga kai i nga whenua e whitu i kowhiria i Awherika i waenga i te 2000 me te 2012 ko 28.3%, me nga tomato he koha teitei kei 60.8%[8]. I tenei wa, ko nga hua, ka taea te whakaputa puta noa i te tau, ko te taumata iti o te rereketanga o te utu 14.1%[8], he toha atu i te kounga kairangi o te kounga o te hinu.
Ko nga hua he taonga tino rereke mo te whanaketanga hapori me te tauwhiro, e kitea ana na nga mahi a nga roopu atawhai. He ahurei o raatau ahuatanga ka taea ai te whakamahi i te hanga hua manu hei mahi whaihua, whai hua-utu ki nga whenua whakawhanake. Ko nga umanga nui atawhai, penei i te Gates Foundation me te Foundation Investment Fund Foundation (CIFF), i whakawhiwhia ki te moni ki te whakapiki i te kohi hua hei whakapai ake i te kai totika o te whaea me te tamaiti i nga whenua iti me waenga-moni.
Nga whakatutukitanga umanga
Kua tautuhia e te World Egg Organization (WEO) e whitu o nga UN SDG's kei reira te ahumahi hua manu kua tino whai hua: te kore matekai, te pai o te hauora me te oranga, te kounga o te matauranga, te mahi tika me te tipu ohaoha, te kai me te whakaputa, te mahi huarere. me nga hononga. Kei te tohe tonu te ahumahi ki te whakatutuki i ana herenga me te whakahīhī ko ia te hua ahuwhenua tuatahi o te ao ki te tango i te whakatau a te Huinga Kaihokohoko mo te whakakore i nga mahi kaha.[9]
Ko nga momo matūkai whai kiko i roto i te hua manu kaore e taea te whika e te tino kai. Ko nga hua ka whakarato i nga huaora me nga kohuke e tika ana, tae atu ki te whakaeke i te kounga teitei o te pūmua. Ka honoa ki te iti o te awangawanga o te taiao, ko nga hua he tino hoa mo te kai utu, hauora me te tauwhiro i tenei ra - i a tatou e titiro ana ki nga ra kei te heke mai.
[1] Te Puna Rauemi a-Ao (WRI)
[2] Nga Hēki o Ahitereiria
[3] Pūtaiao heihei
[4] Nga Kaihuwhenua Egg o Canada
[5] Tapuwae Wai
[6] Nature
[7] FAO
[8] Kaupapahere Kai
[9] Komihana Egg International