Usuku Lomhlaba Lwezemvelo lwango-2022 | Ukunakekela Umhlaba ngamaqanda
Kuyaziwa kabanzi ukuthi amaqanda aqukethe iningi lamavithamini, amaminerali kanye nama-antioxidants adingwa umzimba, ukuhlinzeka ngomsoco odingeka kakhulu emhlabeni wonke. Kodwa akusekho lokho kuphela esikufunayo ekudleni kwethu.
Njengoba ukudla kwethu kuguquguquka futhi sithuthuka amaphethini okusetshenziswa okusimeme ukuze sibe ngcono impilo yethu futhi sinciphise umthelela wethu kwezemvelo, ake sihlole ukuthi kungani amaqanda angakwazi futhi kufanele adlale indima ebalulekile ezinhlelweni zokudla ezizayo njengokudla okuzinzile kokuzikhethela.
Ukuvikela iplanethi yethu
Ngokumangalisayo, amaqanda awalungile nje empilweni yomuntu, kodwa nempilo yeplanethi! Amaqanda awumthombo ophansi wamaprotheni, enendawo ephansi kakhulu yemvelo yemithombo evamile yamaprotheni ezilwane futhi eqhathaniswa nokunye ukudla okusekelwe ezitshalweni1.
Lokhu kungenxa ukusebenza kahle okusha kanye nezinzuzo ezibalulekile zokukhiqiza ezenziwe epulazini kanye ne-egg supply chain eminyakeni yamuva nje. Ngokwesibonelo, eCanada indawo yemvelo yochungechunge lokuhlinzekwa kokukhiqizwa kwamaqanda yehle cishe ngo-50% phakathi kuka-1962 no-2012, ngenkathi ukukhiqizwa kwamaqanda kukhuphuke ngo-50%2.
Ngokufanayo, ngo-2010, i- indawo yemvelo ikhilogremu amaqanda akhiqizwa e-USA kwadingeka yehliswe ngo-65% uma kuqhathaniswa no-1960, nge ukukhishwa kwegesi ebamba ukushisa kwehle ngo-71%3. Amaqanda nawo asebenzisa amanzi amancane uma kuqhathaniswa neminye imithombo edumile yamaprotheni, njengamantongomane, adinga amanzi aphindwe kane ngaphezu kwamaqanda, igremu ngalinye lamaprotheni.4.
Ngaphezu kwalokho, amabhizinisi amaqanda ahlala efuna izindlela ezintsha zokwenza izinqubo zibe ngaphezulu esimeme imvelo futhi ephumelelayo, ngokuqhubekayo silwela ukufinyelela ekukhiqizeni okuhle kwemvelo.
E-Australia, Abakhiqizi bamaqanda abayi-10 kwabangu-12 abakhulu kunabo bonke ezweni sebevele basebenzise uhlobo oluthile lwe amandla elanga emapulazini abo. Futhi eCanada, i inqolobane yokuqala ye-Net Zero emhlabeni iyasebenza. Imboni yamaqanda nayo isebenza ngenkuthalo ekutholeni isoya esimeme, ukusiza vimbela ukugawulwa kwamahlathi eNingizimu Melika.
Esimeme ngokwemvelo
Umhlaba uya ngokuya uqaphela ukubaluleka kwemvelo ukudla okusimeme kanye nezinzuzo zokudla kwasendaweni, ukudla kwesizini. Isizini yomkhiqizo kungaba nomthelela futhi ukukwazi ukuthenga umkhiqizo, kuvame ukuholela ekutheni labo abahola kancane kumele bashintshe ukuze bahlangabezane nezidingo zabo zokudla okunomsoco.
Amaqanda atholakala unyaka wonke emhlabeni jikelele futhi bazuze ekushintshashintsheni kwentengo ephansi, okubenza babe sesimweni esihle ngokuqhubekayo eduze kwabo izimfanelo ezinhle zokudla okunomsoco5.
Zibophezele ekukhuleni okuqhubekayo
Imboni yamaqanda izibophezele ekukhiqizeni ukudla okunomsoco izindlela ezilungile nezemvelo.
Ngonyaka wezi-2015, abaholi bomhlaba abayi-193 bazibophezele ku- I-United Nations (UN) 17 Izinjongo Zokuthuthukiswa Okusimeme (ama-SDG). Le migomo imele umbono owabiwe wokuqeda ubumpofu nokungalingani kwezenhlalo, futhi kubhekwane nokuguquguquka kwesimo sezulu ngo-2030.
Ngo-2018, i-International Egg Commission (IEC) yamemezela i- I-Global Initiative for Sustainable Eggs (GISE), umkhankaso wababambiqhaza abaningi wokumela ukuthuthukiswa okuqhubekayo kokusimama ngaphakathi kwemboni yamaqanda nokusebenza ngokubambisana ne-UN ukufeza ama-SDG ayo.
Kuma-SDG ayi-17, imboni yamaqanda yomhlaba wonke ikhombe Izinjongo eziyisi-7 lapho isivele yenza umthelela obalulekile ngohlu lwezinhlelo ezizinikezele zokusimama. Thola ulwazi oluthe xaxa.
I-IEC ikholelwa ukuthi ukusimama kufanele kuhlanganiswe ngokugcwele ngazo zonke izici zemboni yamaqanda futhi iphokophele uchungechunge lwenani lamaqanda emhlabeni wonke ehlanzekile, enomthwalo wemfanelo emphakathini, futhi enomnotho.
Khetha amaqanda ngoSuku Lomhlaba Lwezemvelo
Ubuningi bezakhamzimba ezibalulekile ngaphakathi kweqanda bungafaniswa nokudla okumbalwa kakhulu. Amaqanda ahlinzeka ngamavithamini namaminerali abalulekile, kanye nokunikeza amaprotheni ekhwalithi ephezulu kakhulu etholakala ngokwemvelo.
Ngokuhambisana nomthelela wabo ophansi kwezemvelo, amaqanda abalingani abafanelekile bokudla okuthengekayo, okunempilo, nokuqhubekayo namuhla, njengoba sibheke ikusasa leplanethi yethu.
Okubhekwayo
1 I-World Resources Institute (WRI)
2 Abalimi Bamaqanda baseCanada
4 I-Mekonnen MM & Hoekstra AY (2012)
Thuthukisa amandla eqanda!
Ukukusiza ukuthi ugubhe uSuku Lomhlaba Lwezemvelo, i-IEC isungule isethi yamathuluzi embonini elandekayo, okuhlanganisa nemiyalezo ebalulekile, uhla lwezibonelo zokuthunyelwe ezinkundleni zokuxhumana, kanye nezithombe ezihambisanayo ze-Instagram, Twitter kanye ne-Facebook.
Dawuniloda isethi yamathuluzi yoSuku Lwezemvelo Lomhlaba (isiNgisi)
Dawuniloda ikhithi yamathuluzi yoSuku Lwezemvelo Lomhlaba (iSpanishi)