Mmelite zuru ụwa ọnụ na nzọụkwụ ọzọ dị mkpa n'ọgụ megide HPAI
27 June 2023
Ọrịa nje Avian influenza dị elu (HPAI) bụ okwu dị elu nke na-emetụta azụmaahịa akwa na ahịa sara mbara n'ofe ụwa. N'inye ohere zuru oke maka ịkekọrịta ihe ọmụma na mmelite zuru ụwa ọnụ, Nzukọ Azụmahịa IEC na Barcelona meghere ya na ndị ọkachamara ụlọ ọrụ na-enyocha isiokwu a na-ekpo ọkụ na otu anyị si ejikọta ọnụ na-emeri ihe ịma aka AI na-ebuli.
Influenza Avian - kedu ihe na-eme gburugburu ụwa?
N'inye ọnọdụ dị mkpa na mkparịta ụka, nnọkọ ahụ malitere site na mmelite mpaghara na ọnọdụ AI ugbu a site na ndị nnọchiteanya mba 5. Gaa na njikọ dị n'okpuru ka inyocha mmelite naanị ndị otu a ugbu a.
Evolution of Avian Influenza na Ụzọ njikwa
Maka akụkụ ọzọ nke nnọkọ ahụ, Dr David Swayne, Veterinarian na Global AI Expert, tụlere mgbanwe nke AI na usoro nchịkwa, site na echiche sayensị.
Dr Swayne kọwara na AI bụ obere nje nwere ikike ịgbanwe mgbe niile ma na-agbanwe agbanwe, na-ewere akụkụ mkpụrụ ndụ kacha mma n'etiti nje AI dị iche iche iji mee mgbanwe. Ọ gbakwụnyere na nje AI nwere ike ịdịgasị iche na usoro ndu ha: "Anyị na-ekewa AI n'ime otu abụọ dị iche iche - obere ọrịa nje, ma ọ bụ ọrịa dị nro na-akpata nje, yana nnukwu ọrịa nje, nke na-ebute ọrịa na-egbu egbu n'ezie."
Ụfọdụ nje nje ndị na-akpata ọrịa dị ala (H5s na H7s) ga-agbanwe ghọọ nje influenza avian (HPAI). Nje virus ndị a nwere ike ibunye anụ ọkụkọ na anụ ufe dị iche iche, dabere na ụdị nje nke onye ọ bụla, Dr Swayne kwuru.
Kedu ihe dị iche na nje a dị ugbu a?
Site na ụdị HPAI (H5N1) dị ugbu a na-enwe mmetụta na-agbawa obi n'ofe ụlọ ọrụ ụwa niile, Dr Swayne depụtara isi ihe dị iche na usoro nje a ma e jiri ya tụnyere ụdị ndị gara aga.
Ọ kọwara na ihe mere nje a pụrụ iche bụ ikike ya imekọrịta ihe n'etiti ọbọgwụ ụlọ na anụ ọkụkọ nke ụwa: “N'akụkụ ọrụ ugbo, 'achilles ikiri ụkwụ' anyị bụ ọbọgwụ ụlọ. Ha bụ ndị kacha emetụta ụdị anụ ọkụkọ anyị niile na nje HPAI a. " Nke a bụ n'ihi na ọbọgwụ anụ ụlọ bụ "nnukwu onye ọbịa maka nje a", n'ihi na ha na-efe efe nke ukwuu na nke ukwuu asymptomatic.
Kedu nje virus ọ na-ewe iji bute ọrịa na anụ ọkụkọ?
Ọkachamara ọkà okwu kọwara na 1g nke nsị nwere ihe dị ka nde irighiri nje virus, na 10g nke mmiri mmiri na nzuzo nke iku ume nwere ihe dị ka irighiri nje nje nde 1: “Ọ na-eme ka ị ghọta na biosecurity dị oke mkpa n'ichebe ntakịrị ihe ị nwere ike soro. na akpụkpọ ụkwụ."
Iji gosi na o nwere ike ibute ọrịa site na ọnụọgụ ndị a, ọ gbakwụnyere, sị: “N'obere ntiwapụ ebe nje virus agbasachaghị, anyị chọpụtara na ọ na-ewe ihe dị ka 1,000 na 50,000 iji bute ọrịa na ọkụkọ. Ọ bụrụ na anyị leba anya na nnukwu ntiwapụ, ọ na-ewe site na obere ihe dị ka 16 ruo ihe dị ka 1,000 nje.
Kedu ka anyị ga-esi lụso nje a ọgụ?
"Ugbo nke ọ bụla kwesịrị inwe atụmatụ nchekwa nchekwa ndụ zuru oke nke edere ede, ma kụziere ndị ọrụ ugbo niile ihe," Dr Swayne kwuru. "Ekwesịrị ka enyocha atụmatụ ahụ iji jide n'aka na ịchọta njikọ niile na-adịghị ike ma mee mmezi, yabụ ị ga-edobe ìgwè atụrụ ahụ n'ụzọ kacha mma yana ihe ize ndụ kacha nta maka mmeghe."
Ọkachamara ahụ chọpụtara nnukwu ihe dị iche na 'ahịrị nkewa' na nje nke dị ugbu a, na-ekwurịta ka mbụ biosecurity na ọnụ ụzọ ugbo ga-esi egbochi ya, ebe ugbu a, n'ihi na ọ na-agbasakwa site na nnụnụ ọhịa, ọnụ ụzọ ahụ ezughị oke. Kama nke ahụ, biosecurity ga-agbago n'ọnụ ụzọ ọba, ebe anụ ufe ọhịa nwere ike ịbanye ma metọọ gburugburu ebe ọ bụla n'ugbo.
N'agbanyeghị na ọ ghọtara uru dị na usoro ndị dị otú ahụ, Dr Swayne kwetakwara na "nchekwa biosecurity na-ebelata ihe ize ndụ ahụ, ma ọ dịghị ewepụ ya", gosipụtara site na mgbasawanye nke ọrịa ahụ ọbụna na-enwe mmemme ka mma.
Na mgbakwunye na nke a, ọ chọpụtara ọtụtụ ihe ịma aka ndị metụtara 'ịchụpụ' ọrịa ahụ, gụnyere ọnụ ọgụgụ na-arịwanye elu nke mmemme ndị dị otú ahụ; ihe gbasara ọdịmma anụmanụ; na ụdị mmeghachi omume nke ụzọ a, nke pụtara na ọ na-agbasakarị n'ìgwè atụrụ ọzọ tupu ị nwee ike ime ihe.
N'ịtụle ntiwapụ nke nje na-adịbeghị anya, Dr Swayne kwuru, sị: “Ụfọdụ mba enweghị ike ibute ọrịa a ụzọ na iwepụ ya adịghị irè na mkpochapụ. Nje virus ahụ malitere, n'ihi ya, ọtụtụ n'ime mba ndị ahụ mejuputa ọgwụ mgbochi ọrịa. "
Kedu ihe ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa nwere ike ime?
Ebe a na-enyocha ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa n'ụwa niile dị ka ihe mgbakwunye iji lụso AI ọgụ, Dr Swayne nyere nghọta na ebumnuche sayensị na mmetụta nke ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa. Ọ kọwara na ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa na-abawanye iguzogide ọrịa AI, ka nje virus ahụ ghara imegharị n'ìgwè atụrụ na-alụso ọrịa ọgụ. Ọ gbakwụnyere na ụfọdụ nnụnụ gbara ọgwụ mgbochi nwere ike bute ọrịa mgbe ụfọdụ, mana ha na-emepụta nje virus dị ntakịrị, na-egbochi ọrịa na ọnwụ.
Ọ chịkọtara: “Ihe nke a pụtara n'ezie bụ na mmetọ gburugburu ebe obibi na-ebelata, mbelata mgbasa ozi n'ime ụlọ ahụ, na mbelata mgbasa n'etiti ọba na ugbo - nke na-eduga n'ịkwado ọrụ ndụ nke ndị ọrụ ubi na nchekwa nri nke ndị na-azụ ahịa, ma na-emeziwanye ihe. ọdịmma anụmanụ.”
Kedu ọrụ ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa nwere ike ịrụ na njikwa influenza Avian?
N'ịgbaso nghọta sayensị Dr Swayne, Carel du Marchie Sarvaas sitere na Health for Animals gara n'ihu nyochaa ọrụ ọgwụ mgbochi yana usoro achọrọ iji tinye ha na ngwa njikwa AI anyị.
Ọ meghere site n'inye mmelite banyere ojiji a na-eji ọgwụ mgbochi ugbu a gburugburu ụwa: “Mgba ọgwụ mgbochi ọrịa na-eme n'ọtụtụ ahịa dị iche iche - enwere ọgwụ mgbochi mgbochi maka mgbe ị nwebeghị ntiwapụ, yana enwere ọgwụ mgbochi mberede maka mgbe ị nwere. ntiwapụ." Ọ gbakwụnyere na, n'oge a, usoro nchịkwa kachasị na-aga n'ihu na-abụ biosecurity na onyunyo.
Carel kwuziri usoro ndị a ga-achọ maka mmejuputa iwu zuru ụwa ọnụ, gụnyere: nnwale ọgwụ mgbochi na usoro nnabata, atụmatụ ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa, sistemu onyunyo, ego na nkwekọrịta ndọrọ ndọrọ ọchịchị. "Ọ bụ okporo ụzọ dị mgbagwoju anya," ka o kwuru "Ma ihe ndị a niile na-aga n'otu ụzọ ma ọ bụ ọzọ na mba dị iche iche."
Ọkachamara ahụ nyochakwara usoro maka ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa nke ekwesịrị inyocha, dịka ọmụmaatụ, ọkwa nke mbupu nje a, oge mgbochi, ịchọpụta nnụnụ ndị butere ọrịa na ndị na-anaghị ebute ọrịa na ụzọ nchịkwa: “E nwere ụdị dị iche iche dị iche iche nke. ọ dị mkpa ka e chebara ya echiche.”
Na-ele anya n'ọdịnihu
Carel mechiri site n'igosi echiche maka ọdịnihu ịgba ọgwụ mgbochi AI: “Ọ bụghị ndị na-emepụta ọgwụ mgbochi na-ekpebi ma ekwesịrị ịgba ọgwụ mgbochi ọrịa ma ọ bụ na ọ bụghị, nke ahụ bụ gọọmentị. Ndị gọọmentị na-eme nke a site n'aka ụlọ ọrụ dị iche iche na-akpakọrịta. Nke mbụ, n'ezie, ụlọ ọrụ anụ ọkụkọ na akwa akwa. Mana echere m ka ọnọdụ a na-etolite, ndị egwuregwu obodo ndị ọzọ na-abata ebe gọọmentị na ha na-enwe mkparịta ụka. "
Biko mara: ozi e hotara n'isiokwu a ziri ezi n'oge ngosi (15 Eprel 2023).
Ị bụ onye otu IEC?
Mepee nghọta ọkà okwu zuru oke site na ilele ihe ngosi ha n'uju ugbu a:
Na-agba mbọ ịkwado obodo anyị zuru ụwa ọnụ
IEC's Avian Influenza Global Expert Group na-aga n'ihu na-arụ ọrụ maka mgbochi mgbochi iji kwado ụlọ ọrụ akwa zuru ụwa ọnụ n'ọgụ megide AI.
Chọgharịa ngwa na akụrụngwa anyị kachasị ọhụrụ ugbu a